İLİMİZİN COĞRAFYASI

Isparta ili, Akdeniz Bölgesi’nin kuzeyinde yer alan Göller bölgesinde yer
almaktadır. 8.933 kilometrekarelik yüzölçümüne sahip olan Isparta ili, kuzey ve kuzeybatıdan Afyon ilinin Sultandağı, Çay, Şuhut, Dinar ve Dazkırı, batıdan ve güneybatıdan Burdur ilinin Merkez, Ağlasun ve Bucak, güneyden Antalya ilinin Serik ve Manavgat, doğu ve güneydoğudan ise Konya ilinin Akşehir, Doğanhisar ve Beyşehir ilçeleri ile çevrilmiştir.

JEOLOJİK YAPI

Isparta ilinde I. ,II. ve III. Zamana ait kayaçlara rastlanmaktadır. İlin merkez ilçesinin tamamında ofiyolitik denen bir temel yer almaktadır. Yer yer Triyas-jura yaşlı derin denizel kayaç istifleri ve sıkıştırılmış bir karbonat kayaç istifi de bulunmaktadır. Bölgede faaliyet gösteren karasal volkanizmanın ürünleri olan volkanik ve piroklastik kayaç serileri ise ilçenin bat-güneybatı bölümünde bulunmaktadır.

TOPRAKLARIN DAĞILIMI

İklim, topografya, bitki örtüsü ve zamanın etkisi ile Isparta ilinde çeşitli büyük toprak grupları oluşmuştur. Toprak alanlarının dışında ilde toplam alanın dışında yaklaşık %24.2’si de çıplak kaya ve molozluklar ve su yüzeyleri ile kaplıdır.

YERALTI KAYNAKLARI

Kükürt: Türkiye’nin ilk ve en zengin kükürt yatakları Keçiborlu ilçesinde yer almaktadır. Buradaki
kükürt volkanik kökenlidir. 1900’lü yıllardan bu yana yaklaşık olarak 3.461.894 ton tuvenan kükürt üretilmiştir. Ekonomik nedenlerden dolayı çıkartılmamaktadır.

Kömür: Eğirdir ve Yalvaç ilçelerinde işletilen linyit yatakları vardır.

Pomza: Gölcük kraterinin volkan bacasından çıkan küllerin sulu bir yüzeye düşerek ani soğumaya uğramasıyla içinde gaz boşlukları olan taşlar oluşmuştur ve bunlara pomza taşı denmektedir. Gölcük’ teki pomza yataklarının kalınlığı 2-16 metre arasında değişirken rezervi 157 milyon ton olarak hesaplanmıştır.

Tras: Kaynakları Sav kasabasında bulunmaktadır. Tüflerden meydana gelmiştir. Göltaş Çimento fabrikasının da hammaddesini oluşturmaktadır.

Barit: Şarkîkaraağaç ilçesinde bulunmaktadır. 1970’lerden beri üretim yapılmaktadır ve 170 milyon ton rezerve sahiptir

Kum ve Çakıl Yatakları: Birçok yerde çıkarılmakta ve tuğla ve çimento fabrikalarının ihtiyacını karşılamaktadır.

Mermer: Isparta ilinde Gökçebağ çevresinde bej renkli, Belence yakınlarında siyah renkli mermer yatakları bulunmaktadır.

YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ

İlin %68,4’ü dağlar %16,8’i ovalar ve %14,8’i platolardan meydana gelmektedir

Ovalar: Isparta ovası, esas olarak asıl Isparta Ovası ile daha kuzeyde yer alan Atabey Ovası’nın birleşiminden meydana gelir. 1000m. yüksekliğe 100 kilometrekare alana sahiptir. Ovadaki tarım arazilerinin bir kısmı Egirdir Gölünden bir kısmı yeraltı su kaynaklarından bir kısmı ise dağlardan akan küçük derelerden sulanmaktadır. Diğer ovalar Keçiborlu Ovası, Senirkent Ovası, Kumdanlı Ovası, Gelendost Ovası, Ş. Karaağaç Ovası ve Boğazova’dır.

Dağlar: İlimiz oldukça engebelidir. Yaklaşık 3000 m. yi bulan oldukça yüksek dağlar vardır. Bunlar genel olarak Batı Toroslar’ın Isparta uzantılarıdır. Karakuş Dağları Afyon sınırını oluşturur. Konya sınırını Sultan Dağları oluşturur. Barla Dağı ise Isparta İlinin en önemli yüksekliklerindendir. Diğer önemli bir yükseklik ise Davras Dağı’dır. Mesozoik’e ait kalkerlerden oluşmuş ve faylarla parçalanmıştır. Ağaçtan yoksun olan bu dağın üzerinde kalıcı karlar vardır ve yaylacılık yapılmaktadır. Akdağ’ın ise yüksekliği 2271 e varmakta ve bu dağın ucunda Gölcük krater gölü bulunmaktadır. İlin en geniş dağı ise Anamas (Dedegöl) Dağları’dır. Diğer dağlar ise Kuyucak dağları, kulup dağı ve kızıldağ’dır.

Platolar: En geniş plato alanı, Kumdanlı Ovası ile Gelendost Ovası’nın kuzey ve kuzeydoğusu ile Sultan Dağları
arasında kesimdir. Buradaki düzlük, Sultan Dağları’nan gelen Köydere, Oku Çayı, Sücüllü Deresi, Karayer Dere, Harmanaltı Dere, Gökçek Dere, Buzacı Dere, Büğdüz Dere, Özdere ve bu derelerin kolları tarafından parçalanmıştır. Diğer bir plato da, Eğirdir-Kovada depresyonunun doğusunda, kuzeye Yılanlı Dere vadisinin güneyinden başlamak üzere Sütçulerin güney ve doğusuna, Kuyucak Dağlarının batı yamaçlarına kadar uzanan sahadır. Bu saha, Kemer Dere, Gökpınar Dere gibi bazı vadiler tarafından parçalanmıştır.

Tweet